Ή αλλάζουμε ή βουλιάζουμε

Τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών έδειξαν και απέδειξαν πάρα πολλά πράγματα. Ασφαλώς και οι αναγνώσεις που μπορούν να γίνουν είναι πολλές και διαφορετικές, ανάλογα ποιος τα διαβάζει και ποιο είναι το ενδιαφέρον του στην ανάγνωση. Υπάρχουν πράγματα που είναι πια πολύ εμφανή –σχεδόν αποδεδειγμένα- και άλλα που χρήζουν δεύτερης και τρίτης ανάλυσης για να βγάλει κανείς ασφαλή συμπεράσματα.
Οτιδήποτε όμως κι αν κάνει κανείς, πρέπει να το κάνει με λογική και αξιοπρέπεια για να μην κινδυνεύσει την αυτογελοιοποίησή του, πράγμα πιθανό και διαφαινόμενο. Μπορείς δηλαδή να ισχυρισθείς ότι είσαι ο νικητής των εκλογών ενώ οι αριθμοί λένε το αντίθετο, ή να πεις ότι «έλαβα το μήνυμα» της λαϊκής ετυμηγορίας για να αποφύγεις την αυτοκριτική και την λεβέντικη έξοδο. Με άλλα λόγια «να βαφτίσεις το κρέας, ψάρι και να το φας», κατά το πώς κάνουν οι καλόγεροι με την προσφιλή ταχτική τους, εξ’ ου και το: «βάλε πινέζα στο καλυμμαύκι». Το δύσκολο είναι να βγεις και να παραδεχτείς ότι η πολιτική που ακολούθησα δεν έπεισε τον κόσμο και άρα, ή πρέπει να την αλλάξω εάν διδάχτηκα και εάν εξακολουθώ να έχω το ηθικό ανάστημα για κάτι τέτοιο, ή να πάω σπίτι μου, αφού δεν τα καταφέρνω.
Συμπέρασμα 1ο. Το πρωτοφανές ποσοστό της αποχής δείχνει ότι οι πολίτες αμφισβητούν πια σοβαρά το πολιτικό σύστημα και τους πολιτικούς που το διαχειρίζονται, είτε για την λαμογιά τους και την υποκρισία τους, είτε για την ανεπάρκειά τους να συλλάβουν τις επιταγές της κοινωνίας. Χοντρά – χοντρά δεν τους έπεισε κανείς ούτε για τις προθέσεις του ούτε για την ηθική του, ούτε για τις προτάσεις του -έστω και κατά τι, έστω και συγκριτικά-, γι’ αυτό και απείχαν. Βεβαίως και δεν έχουν όλοι αυτοί την ίδια πολιτική ανάλυση στο μυαλό τους και τις ίδιες αφετηρίες. Σημασία έχει όμως, ότι πολλοί από αυτούς που απείχαν, αμφισβητούν σοβαρά το πολιτικό σκηνικό, και αυτό -κατά την άποψή μου- είναι μια υγιής αντίδραση, εύκολη μεν, αλλά υγιής. Κι αυτό γιατί, τι να κάνει κι ο κόσμος, πώς να αντιδράσει; Αντί να τους φτύσει –γιατί αυτό ήθελε κατά βάθος- απείχε.
Συμπέρασμα 2ο. Η Ν.Δ. έχασε τον 1 στους 4 ψηφοφόρους της και έπιασε από τα χα-μηλότερα ποσοστά στην ιστορία της. Είναι βαριά τραυματισμένη, χωρίς πολιτική νομιμοποίηση και δύσκολα θα ανακάμψει. Που ακούστηκε το 32,3% να κυβερνάει μια χώρα με 151 βουλευτές και με τόσους και τόσους απ’ αυτούς, ύποπτους χρηματισμών και παρανο-μιών; Τα όργανα θα αρχίσουν σε λίγο και για τον ίδιο τον Καραμανλή, οποίος απο-μυθοποιήθηκε, όμηρος και ανεπαρκής, εν αναμονή για το σπίτι του.
Συμπέρασμα 3ο. Ναι μεν το ΠΑΣΟΚ νίκησε, αλλά έχει ακόμα πολύν δρόμο για την αυτοδυναμία που επιθυμεί, και πρέπει να πληρωθούν πολλές προϋποθέσεις για να την αποκτήσει στις βουλευτικές εκλογές, που δεν θα αργήσουν έτσι κι αλλιώς. Ο κόσμος έδειξε ότι δεν θέλει αυτοδυναμίες. Θα τις δώσει μόνον αν δεν έχει άλλη επιλογή.
Συμπέρασμα 4ο. Το ΚΚΕ «κράτησε» περίπου τις δυνάμεις του, αν και αυτό οφείλεται κυρίως στην μεγάλη αποχή. Όπως είναι γνωστό, οι ψηφοφόροι του, με θρησκευτικό καθήκον, τρέχουν να ψηφίσουν όπου κι αν βρίσκονται, πράγμα που ανεβάζει το ειδικό βάρος της ψήφου τους στο σύνολο, κυρίως όταν οι άλλοι απέχουν. Στην πραγματικότητα έχασε, αλλά δεν έχασε πολύ.
Συμπέρασμα 5ο. Η σημαντική άνοδος του ΛΑΟΣ δείχνει ότι αυξάνει «τα ποσοστά συνιδιοκτησίας στην δεξιά πολυκατοικία» και δίνει μια διέξοδο στον δεξιό ψηφοφόρο. Θα το πούμε πιο λαϊκά, μας αρέσει δεν μας αρέσει: «Ο Καρατζαφέρης είναι μάγκας». Ξέρει σε ποιο τμήμα του εκλογικού σώματος απευθύνεται και ξέρει πως απευθύνεται. Επίσης ξέρει να κάνει πολιτική «φιλίας» απέναντι στην Ν.Δ (απομυζώντας τους ψηφοφόρους της) αλλά ξέρει να κάνει πολιτική και απέναντι σε πολλές ιδεοληψίες της αριστεράς και να την αφοπλίζει. Κι όλα αυτά, με ένα στελεχικό δυναμικό: δευτεράντζα. Μάλλον θα παίξει μεγαλύτερο ρόλο στο μέλλον.
Συμπέρασμα 6ο. Οι οικολόγοι κέρδισαν ένα στοίχημα –κυρίως χάρη στην κρίση και στην ανεπάρκεια των άλλων- καθώς κατάφεραν –με το «απολιτίκ» προφίλ τους- να γίνουν εύκολη δεξαμενή διαμαρτυρίας για ψήφους κάθε προέλευσης. Ο χρόνος θα δείξει εάν ήρθαν για να μείνουν.
Συμπέρασμα 7ο. Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ο μεγάλος χαμένος της όλης ιστορίας, καθώς δεν κατάφερε να πείσει ούτε αυτούς που τον ψήφισαν το 2007, ενώ ένα χρόνο πριν, πολύς κόσμος ήθελε να τον ψηφήσει και κανείς δεν φανταζόταν ότι θα είχε τέτοια κατάληξη. Στο κάτω-κάτω, η Ν.Δ έχασε όντας στην κυβέρνηση και με όλα όσα μεσολάβησαν- ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ, όντας στην αντιπολίτευση και με ένα σκηνικό -καλύτερο παρά ποτέ, αυτοχειριάστηκε. Εάν δεν γίνει μια σοβαρή και ειλικρινής αποτίμηση, με αυτοκριτική από τους υπεύθυνους για την πορεία του και με αλλαγή στην πολιτική του και στα πρόσωπα, θα έρθουν ακόμα πιο δύσκολες μέρες στις βουλευτικές εκλογές που έρχονται και ίσως ακόμα πιο πριν. Εάν πείσει τον κόσμο του και τον κόσμο γενικότερα ότι κατάλαβε τα λάθη του και τα διορθώνει, ίσως να έχει ακόμα μία ευκαιρία, την τελευταία. Αλλιώς, «δεν έχει πλοίο, δεν έχει οδό». Η μόνη λύση είναι: Έκτακτο Συνέδριο το φθινόπωρο στον ΣΥΝ, με 5.000 αντιπροσώπους για να εκφραστεί καθαρά και αντιπροσωπευτικά ο κόσμος του. Τίποτα δεν θα είναι εύκολο και δεδομένο στο εξής, αλλά αξίζει να γίνει η προσπάθεια. Ο χώρος της ανανεωτικής αριστεράς είναι πολύτιμος χώρος για την κοινωνία, αρκεί να ξαναγίνει και ανανεωτικός και αριστερός. Επί της ουσίας όμως.