Εξακολουθούν να μην ακούν, να μην καταλαβαίνουν

Δυστυχώς δικαιωθήκαμε

Είναι άσχημο να επιβεβαιώνεσαι στις απαισιόδοξες εκτιμήσεις σου. Περίπου σαν τον γιατρό που κάνει την διάγνωση της κακιάς αρρώστιας σε αγαπημένο του πρόσωπο. Και τότε τι να την κάνεις την επάρκεια στην διάγνωση αν ο άνθρωπός σου χαθεί. Δεν μπορείς να επιχαίρεις. Δυστυχώς, αυτό το blog επαληθεύτηκε, μέχρι κεραίας, στις εκτιμήσεις του για την πορεία του ΣΥΝ.
Πρέπει όμως να ομολογήσουμε ότι, όταν γράφαμε, πριν ενάμιση χρόνο, για το απαισιόδοξο σενάριο της πορείας του ΣΥΝ -βλέποντας τα πρώτα σημάδια της ανοησίας- δεν πιστεύαμε ότι μπορεί οι φόβοι μας να βγουν αληθινοί. Δεν πιστεύαμε ποτέ ότι, στα στελέχη μας που είχαν την ευθύνη της πορείας, θα υπήρχε τέτοια ανεπάρκεια. Ακόμα και τώρα, που έχουν συντελεστεί πολλές πράξεις του δράματος, ακόμα και τώρα, αδυνατούμε να το πιστέψουμε.
Ας ξεκαθαρίσουμε λοιπόν από την αρχή τα πράγματα. Ο πρώτος και κύριος υπεύθυνος για την κατάσταση στην οποία οδηγηθήκαμε είναι ο Αλέκος Αλαβάνος κι από κοντά όσοι συντάχθηκαν με τις πολιτικές επιλογές του.
Του αναγνωρίζουμε την ευθιξία να παραιτηθεί όπως του αναγνωρίζουμε και ότι αυτός είναι που, με τις κινήσεις του πριν ενάμιση χρόνο, άνοιξε έναν δρόμο για να πρωταγωνιστεί ο ΣΥΝ και η αριστερά στις εξελίξεις. Όμως πρέπει να πούμε τα πράγματα με το όνομά τους: Όχι μόνον το σχέδιό του έπασχε συνολικά –όπως φάνηκε- αλλά και αυτοί που επιλέχτηκαν για να το πραγματώσουν, αποδείχτηκαν ανεπαρκείς.
Δική του ήταν η επιλογή του Α. Τσίπρα. Ακόμα κι αν παρακάμψουμε τον κάπως άκομψο τρόπο που έγινε (ας μην κρυβόμαστε, δαχτυλίδι δόθηκε κι εδώ), υπό άλλες προϋποθέσεις, η επιλογή Τσίπρα, θα μπορούσε να αποδειχθεί αριστοτεχνική. Δυστυχώς όμως αποδείχτηκε κακή, πάντα κατά τα λεγόμενα ή υπονοούμενα του Α. Αλαβάνου. Και βέβαια θα ήταν ανόητο και απολιτικό να υποστηρίξει κάποιος ότι έφταιξε ο χαρακτήρας ή η χημεία των πρωταγωνιστών.
Το βασικό πρόβλημα, που δεν τολμούν ακόμα και σήμερα να θίξουν, είναι ότι το πολιτικό σχέδιο που είχαν ήταν αφελές, νεφελώδες έως και τυχοδιωκτικό, ανεφάρμοστο και ξένο με την ελληνική κοινωνική και πολιτική πραγματικότητα.
Όποιος τους άκουσε τόσες μέρες, στις διάφορες κεντρικοεπιτροπές, κουβέντα δεν άρθρωσαν για την ταμπακέρα. Κάνουν την γνωστή αυτοκριτική, τύπου ΚΚΕ. Αναγορεύουν τα επιμέρους σε κεφαλαιώδη και «καθαρίζουν» με μια γενικόλογη «αυτοκριτική» του τύπου: «έγιναν λάθη χειρισμών, αλλά η πολιτική μας ήταν σωστή και δεν πρέπει να αλλάξει». Και οι δύο προσπαθούν να ρίξουν ο ένας την ευθύνη στον άλλο, εστιάζοντας στα ανώδυνα και στα επιμέρους. Κανείς τους δεν έβαλε βαθειά το δάχτυλο στην αιμορραγούσα πληγή –κι εδώ είναι και το έλλειμμα της λεβεντιάς που τους προσάπτει ο Λ. Κύρκος.
Και βέβαια η βασική ευθύνη είναι του Αλαβάνου γιατί αυτός ήξερε, ή όφειλε να ξέρει. Γιατί άλλο είναι να είσαι 60 χρονών, με την εμπειρία και την γνώση -πάνω στα σαράντα κύματα της αριστεράς-, κι άλλο να είσαι 35 με την φόρα και τον βολονταρισμό, αλλά ανυποψίαστος και άπειρος.
Ο Αλαβάνος, ή δεν είχε καθόλου σχέδιο και πήγαιναν όπως να ‘ναι, ή το σχέδιό του ήταν κακό. Πάνω σ’ αυτήν την πρωταρχική αναπηρία ήρθαν κι έκατσαν και οι επιλογές για τα πρόσωπα, που κλήθηκαν να υπηρετήσουν αυτήν την πολιτική. Οι επιλογές όμως των προσώπων είναι δευτερεύον θέμα. Το πρωτεύον είναι οι λάθος πολιτικές. Ο Τσίπρας ήρθε να υπηρετήσει μια λάθος πολιτική που και ο ίδιος –όπως κι ο Αλαβάνος- την πίστευαν για σωστή. Εδώ είναι το πρόβλημα.
Από αυτή την πρωταρχική διαπίστωση εκπορεύεται και το συμπέρασμα ότι, καμιά αλλαγή στα πρόσωπα δεν θα φέρει κανένα αποτέλεσμα εάν δεν αλλάξουν οι πολιτικές. Κι εδώ είναι το πρόβλημα του ΣΥΝ. Τα αποτελέσματα των εκλογών δικαιώνουν αυτούς που είχαν χτυπήσει την καμπάνα από καιρό, αλλά δεν εισακούστηκαν.
Εάν ο ΣΥΝ δεν αλλάξει πολιτική, τότε ή θα διαλυθεί ή θα γίνει γκρουπούσκουλο. Κι όχι μόνον αυτό. Η αλλαγή πολιτικής πρέπει να γίνει συνειδητά κι όχι επίπλαστα, μετά από ειλικρινή συζήτηση και επιλογή, όχι κάτω από το βάρος της εκλογικής ήττας. Ακόμα όμως κι αν γίνουν όλα αυτά, πρέπει να ξέρουμε ότι ο δρόμος θα είναι δύσκολος και ότι η μεγάλη ευκαιρία για να πρωταγωνιστεί η αριστερά, χάθηκε. Τώρα θα παλέψει ξανά για την επιβίωσή της, κι αν τα καταφέρει, ίσως μιαν άλλη φορά στο μέλλον –με σοφότερες ηγεσίες- μπορεί να της ξαναπαρουσιασθεί η ευκαιρία.

Ο Στάθης Σταυρόπουλος και ο Λεωνίδας Κύρκος

Έγραψε ο Στάθης Σταυρόπουλος στην Ελευθεροτυπία πολλά και διάφορα, για να στηλιτεύσει την μετεκλογική τοποθέτηση του Λεωνίδα Κύρκου, ο οποίος δήλωσε ότι το αποτέλεσμα ήταν «ταπεινωτικό για τον ΣΥΡΙΖΑ» και σε ότι αφορά την ανάληψη των ευθυνών από τον Αλαβάνο και τον Τσίπρα, είπε ότι «χρειάζεται μια γενναιότητα από τη μεριά τους που δεν ξέρω αν την έχουν».
Και γιατί τα είπε αυτά ο Λ. Κύρκος, του έσυρε ο Στάθης τα «εξ αμάξης». Πήγε μέχρι το 1977 για να συγκρίνει –και άρα να δικαιωθεί- τις πενιχρές εκλογικές επιδόσεις του τότε ΚΚΕ εσωτερικού, και με την ευκαιρία –αφού ντύθηκε παπάς- απεφάνθη και για την αποτυχία του εγχειρήματος της ανανέωσης της αριστεράς που αποπειράθηκαν, από το 1968 και δώθε, ο Λ. Κύρκος και οι σύντροφοί του.
1. Ας μην ξεχνά ο Στάθης ότι αν –από το 1968- ο Λ. Κύρκος δεν ακολουθούσε αυτήν την πολιτική πορεία του Γολγοθά, σήμερα δεν θα υπήρχε ΣΥΝ για να τον στεγάζει. Ας αφήσει λοιπόν τις λαθροχειρίες για τα 0,5 και τα 2,72 και τα 1,35, γιατί θα τον ρωτήσουμε σε ποιο μετερίζι βρίσκονταν τότε αυτός -και πολλοί απ’ αυτούς που στηλιτεύουν και απαιτούν την σιωπή του Λεωνίδα; Είπαμε να τα ξεχάσουμε και να δούμε μπροστά, θεωρώντας ότι -για τότε και για την ιστορία του κομμουνιστικού κινήματος-, βγήκαν τα απαραίτητα συμπεράσματα. Όχι όμως να φτάσουμε και στο «χίμηξε η φακή να φάει το λάδι».
2. Τι έπρεπε να κάνει, δηλαδή, ο Λ. Κύρκος; Να βγει και να στρογγυλέψει και να βαφτίσει το αποτέλεσμα επιτυχία, υποτιμώντας την λογική των πολιτών, για να φανεί καλός στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ και να τηρήσει τις παραδόσεις; Λίγη αξιοπρέπεια.
3. Είχε την απαίτηση από τον Λ. Κύρκο, να βγει νομιμόφρων και να κάνει την γνωστή προεκλογική έκκληση για υπερψήφιση του ΣΥΡΙΖΑ. Δηλαδή να καλέσει τους πολίτες και τους αριστερούς να μπουν στο μαντρί και να υπερψηφίσουν μια πολιτική με την οποία δεν συμφωνεί. Τόση υποκρισία; Δηλαδή –κατά τον Στάθη- η πολιτική μας πρέπει να υπερψηφίζεται είτε καλή είναι είτε κακή, και όλα καλά και άγια: οι ηγεσίες στην θέση τους, οι μηχανισμοί δοξασμένοι και οι πολίτες στην γωνία. Έχουμε την απαίτηση να καταδικάζονται από τον κόσμο, όλα τα άλλα κόμματα, όχι όμως εμείς - οι περιούσιοι. Κι όλα αυτά ο Στάθης τα διατείνεται και τα υπονοεί, ως γνήσιος αριστερός, υποθέτουμε.
4. Τον Ν. Κωνσταντόπουλο να μην τον επικαλείται κατά το πώς τον «συμφέρει». Αν είναι τίμιος, ας πάρει όλες τις τοποθετήσεις του Κωνσταντόπουλου, όλο αυτό το διάστημα. Δυστυχώς για τον Στάθη, τα είχε πει κι αυτός, όπως και ο Λεωνίδας και πάρα πολλοί άλλοι, που όχι μόνον δεν εισακούστηκαν, αλλά βαφτίστηκαν «Πασόκοι» και θεσιθήρες, κατά την προσφιλή σταλινική ταχτική της αριστεράς, να σπιλώνει ανθρώπους που δεν ταυτίζονται με τις ηγεσίες.
5. Και για να χαϊδέψει τον κομματικό πατριωτισμό, ο Στάθης, βάζει στην συνταγή του και λίγο Πάγκαλο και λίγο Καρατζαφέρη και λίγο Πρετεντέρη, στο ίδιο καζάνι με τον Λ. Κύρκο, μιλώντας συγχρόνως και για σταλινισμό. Η καλύτερη άμυνα είναι η επίθεση.
6. Η διαφαινόμενη αποτίμηση του εκλογικού αποτελέσματος από τον Αλαβάνο και τον Τσίπρα, μάλλον θα δικαιώσουν τον Λεωνίδα και ως προς το έλλειμμα της γενναιότητας.
7. Ο Λ. Κύρκος έδωσε πολλά από την ζωή του στην αριστερά, για να μπορεί να μιλάει και να λέει τα πράγματα με το όνομά τους. Η σιωπή δεν του πρέπει.

Στάθη Σταυρόπουλε, αν δεν το κατάλαβες, πέρασε ο καιρός των αμνών για τους αριστερούς που «έβγαζαν λόγους» και υμνούσαν «τον σοφό αρχηγό τους». Και αυτό βέβαια ισχύει για όλους, και για τον Λ. Κύρκο. Θα μιλάμε, θα καταψηφίζουμε, θα απέχουμε, θα φτύνουμε τους μηχανισμούς –όλους τους μηχανισμούς. Το τι σημαίνει αριστερός και το πώς θα είμαστε αριστεροί δεν θα μας το υπαγορεύουν τα ιερατεία.

Ή αλλάζουμε ή βουλιάζουμε

Τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών έδειξαν και απέδειξαν πάρα πολλά πράγματα. Ασφαλώς και οι αναγνώσεις που μπορούν να γίνουν είναι πολλές και διαφορετικές, ανάλογα ποιος τα διαβάζει και ποιο είναι το ενδιαφέρον του στην ανάγνωση. Υπάρχουν πράγματα που είναι πια πολύ εμφανή –σχεδόν αποδεδειγμένα- και άλλα που χρήζουν δεύτερης και τρίτης ανάλυσης για να βγάλει κανείς ασφαλή συμπεράσματα.
Οτιδήποτε όμως κι αν κάνει κανείς, πρέπει να το κάνει με λογική και αξιοπρέπεια για να μην κινδυνεύσει την αυτογελοιοποίησή του, πράγμα πιθανό και διαφαινόμενο. Μπορείς δηλαδή να ισχυρισθείς ότι είσαι ο νικητής των εκλογών ενώ οι αριθμοί λένε το αντίθετο, ή να πεις ότι «έλαβα το μήνυμα» της λαϊκής ετυμηγορίας για να αποφύγεις την αυτοκριτική και την λεβέντικη έξοδο. Με άλλα λόγια «να βαφτίσεις το κρέας, ψάρι και να το φας», κατά το πώς κάνουν οι καλόγεροι με την προσφιλή ταχτική τους, εξ’ ου και το: «βάλε πινέζα στο καλυμμαύκι». Το δύσκολο είναι να βγεις και να παραδεχτείς ότι η πολιτική που ακολούθησα δεν έπεισε τον κόσμο και άρα, ή πρέπει να την αλλάξω εάν διδάχτηκα και εάν εξακολουθώ να έχω το ηθικό ανάστημα για κάτι τέτοιο, ή να πάω σπίτι μου, αφού δεν τα καταφέρνω.
Συμπέρασμα 1ο. Το πρωτοφανές ποσοστό της αποχής δείχνει ότι οι πολίτες αμφισβητούν πια σοβαρά το πολιτικό σύστημα και τους πολιτικούς που το διαχειρίζονται, είτε για την λαμογιά τους και την υποκρισία τους, είτε για την ανεπάρκειά τους να συλλάβουν τις επιταγές της κοινωνίας. Χοντρά – χοντρά δεν τους έπεισε κανείς ούτε για τις προθέσεις του ούτε για την ηθική του, ούτε για τις προτάσεις του -έστω και κατά τι, έστω και συγκριτικά-, γι’ αυτό και απείχαν. Βεβαίως και δεν έχουν όλοι αυτοί την ίδια πολιτική ανάλυση στο μυαλό τους και τις ίδιες αφετηρίες. Σημασία έχει όμως, ότι πολλοί από αυτούς που απείχαν, αμφισβητούν σοβαρά το πολιτικό σκηνικό, και αυτό -κατά την άποψή μου- είναι μια υγιής αντίδραση, εύκολη μεν, αλλά υγιής. Κι αυτό γιατί, τι να κάνει κι ο κόσμος, πώς να αντιδράσει; Αντί να τους φτύσει –γιατί αυτό ήθελε κατά βάθος- απείχε.
Συμπέρασμα 2ο. Η Ν.Δ. έχασε τον 1 στους 4 ψηφοφόρους της και έπιασε από τα χα-μηλότερα ποσοστά στην ιστορία της. Είναι βαριά τραυματισμένη, χωρίς πολιτική νομιμοποίηση και δύσκολα θα ανακάμψει. Που ακούστηκε το 32,3% να κυβερνάει μια χώρα με 151 βουλευτές και με τόσους και τόσους απ’ αυτούς, ύποπτους χρηματισμών και παρανο-μιών; Τα όργανα θα αρχίσουν σε λίγο και για τον ίδιο τον Καραμανλή, οποίος απο-μυθοποιήθηκε, όμηρος και ανεπαρκής, εν αναμονή για το σπίτι του.
Συμπέρασμα 3ο. Ναι μεν το ΠΑΣΟΚ νίκησε, αλλά έχει ακόμα πολύν δρόμο για την αυτοδυναμία που επιθυμεί, και πρέπει να πληρωθούν πολλές προϋποθέσεις για να την αποκτήσει στις βουλευτικές εκλογές, που δεν θα αργήσουν έτσι κι αλλιώς. Ο κόσμος έδειξε ότι δεν θέλει αυτοδυναμίες. Θα τις δώσει μόνον αν δεν έχει άλλη επιλογή.
Συμπέρασμα 4ο. Το ΚΚΕ «κράτησε» περίπου τις δυνάμεις του, αν και αυτό οφείλεται κυρίως στην μεγάλη αποχή. Όπως είναι γνωστό, οι ψηφοφόροι του, με θρησκευτικό καθήκον, τρέχουν να ψηφίσουν όπου κι αν βρίσκονται, πράγμα που ανεβάζει το ειδικό βάρος της ψήφου τους στο σύνολο, κυρίως όταν οι άλλοι απέχουν. Στην πραγματικότητα έχασε, αλλά δεν έχασε πολύ.
Συμπέρασμα 5ο. Η σημαντική άνοδος του ΛΑΟΣ δείχνει ότι αυξάνει «τα ποσοστά συνιδιοκτησίας στην δεξιά πολυκατοικία» και δίνει μια διέξοδο στον δεξιό ψηφοφόρο. Θα το πούμε πιο λαϊκά, μας αρέσει δεν μας αρέσει: «Ο Καρατζαφέρης είναι μάγκας». Ξέρει σε ποιο τμήμα του εκλογικού σώματος απευθύνεται και ξέρει πως απευθύνεται. Επίσης ξέρει να κάνει πολιτική «φιλίας» απέναντι στην Ν.Δ (απομυζώντας τους ψηφοφόρους της) αλλά ξέρει να κάνει πολιτική και απέναντι σε πολλές ιδεοληψίες της αριστεράς και να την αφοπλίζει. Κι όλα αυτά, με ένα στελεχικό δυναμικό: δευτεράντζα. Μάλλον θα παίξει μεγαλύτερο ρόλο στο μέλλον.
Συμπέρασμα 6ο. Οι οικολόγοι κέρδισαν ένα στοίχημα –κυρίως χάρη στην κρίση και στην ανεπάρκεια των άλλων- καθώς κατάφεραν –με το «απολιτίκ» προφίλ τους- να γίνουν εύκολη δεξαμενή διαμαρτυρίας για ψήφους κάθε προέλευσης. Ο χρόνος θα δείξει εάν ήρθαν για να μείνουν.
Συμπέρασμα 7ο. Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ο μεγάλος χαμένος της όλης ιστορίας, καθώς δεν κατάφερε να πείσει ούτε αυτούς που τον ψήφισαν το 2007, ενώ ένα χρόνο πριν, πολύς κόσμος ήθελε να τον ψηφήσει και κανείς δεν φανταζόταν ότι θα είχε τέτοια κατάληξη. Στο κάτω-κάτω, η Ν.Δ έχασε όντας στην κυβέρνηση και με όλα όσα μεσολάβησαν- ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ, όντας στην αντιπολίτευση και με ένα σκηνικό -καλύτερο παρά ποτέ, αυτοχειριάστηκε. Εάν δεν γίνει μια σοβαρή και ειλικρινής αποτίμηση, με αυτοκριτική από τους υπεύθυνους για την πορεία του και με αλλαγή στην πολιτική του και στα πρόσωπα, θα έρθουν ακόμα πιο δύσκολες μέρες στις βουλευτικές εκλογές που έρχονται και ίσως ακόμα πιο πριν. Εάν πείσει τον κόσμο του και τον κόσμο γενικότερα ότι κατάλαβε τα λάθη του και τα διορθώνει, ίσως να έχει ακόμα μία ευκαιρία, την τελευταία. Αλλιώς, «δεν έχει πλοίο, δεν έχει οδό». Η μόνη λύση είναι: Έκτακτο Συνέδριο το φθινόπωρο στον ΣΥΝ, με 5.000 αντιπροσώπους για να εκφραστεί καθαρά και αντιπροσωπευτικά ο κόσμος του. Τίποτα δεν θα είναι εύκολο και δεδομένο στο εξής, αλλά αξίζει να γίνει η προσπάθεια. Ο χώρος της ανανεωτικής αριστεράς είναι πολύτιμος χώρος για την κοινωνία, αρκεί να ξαναγίνει και ανανεωτικός και αριστερός. Επί της ουσίας όμως.

Βοήθεια. Ανέλαβε ξανά την πολιτική ευθύνη

Από την αρχή της λειτουργίας αυτού του blog είναι εμφανές το τι πιστεύει και τι πολιτικές προτιμήσεις έχει. Θα ήταν τουλάχιστον άκομψο να βγει και να καλέσει –παραμονές εκλογών- την υπερψήφιση του τάδε ή του δείνα κόμματος –ποιος θα μας ακούσει άλλωστε; Και σωστά. Εμείς αγωνιζόμαστε για την ελευθερία της άποψης και της έκφρασής της. Τα υπόλοιπα, μέχρι την ψήφο, είναι υπόθεση του καθενός.
Πιστεύουμε όμως ότι είναι καθήκον των πολιτών να τιμωρούν τους πολιτικούς –όλους του πολιτικούς- που αποδεικνύονται ψεύτες, απατεώνες ή ακόμα και κατώτεροι των περιστάσεων και των προσδοκιών του κόσμου. Τουλάχιστον αυτό πρέπει να γίνεται: η τιμωρία. Εάν ο πολίτης, δια της ψήφου του, τιμωρεί –ή επιβραβεύει- σίγουρα στον τόπο αυτό έχουμε κάποια ελπίδα να δούμε καλύτερη ποιότητα ανθρώπων να διαχειρίζεται τις τύχες μας.
Στην Αγγλία, του συντηρητισμού και της «γιαλαντζί» σοσιαλδημοκρατίας, σε τρεις μέρες παραιτήθηκαν τρεις υπουργοί και από ότι φαίνεται έπεται και συνέχεια. Άραγε πόσα έτη πολιτικού φωτός απέχει η Αγγλία από την χώρα μας; Προφανώς κι εκεί υπάρχουν λαμόγια και ψεύτες πολιτικοί και καρεκλοκένταυροι. Δεν είναι αποκλειστικό φαινόμενο της Ελλάδας και της Ανατολής. Η διαφορά εντοπίζεται στον κόσμο. Εκεί ο κόσμος φαίνεται να έχει άλλη ευαισθησία και άλλη αντιμετώπιση για το ψέμα και την απατεωνιά. Τιμωρεί αυστηρά και μόνον με την υποψία. Έτσι οι πολιτικοί δεν έχουν άλλον δρόμο από την παραίτηση. Εκεί όμως είναι Αγγλία. Εδώ εμείς έχουμε μόνο θλιβερά ρεκόρ. Πρόσφατα αναδειχθήκαμε τρίτη χώρα διεθνώς στην διαφθορά και στην διαπλοκή των πολιτικών μας. Μας ξεπερνούν μόνο κανα- δυό χώρες παγκοσμίως, τύπου Νιγηρίας ή Μπαγκλαντές. Κουράγιο πατριώτες, με τέτοια πολιτική χοντροπετσιά που έχουμε, ίσως του χρόνου αναδειχθούμε πρώτοι, αν συνεχίσουμε να ψηφίζουμε, όπως ψηφίζουμε, και οι πολιτικοί μας αναλαμβάνουν την πολιτική ευθύνη, όπως την αναλαμβάνουν.